مبناگرایی فلسفه اسلامی در باب گزاره ها؛ پاسخ به برخی شبهات
نویسندگان
چکیده
اغلب حکمای مسلمان در هر دو حوزه تصورات و تصدیقات، معتقد به قرائت خاصی از مبناگرایی هستند. در مبناگرایی اسلامی در باب گزاره ها، معارف تصدیقی به بدیهی و نظری تقسیم می شوند. بدیهیات بی نیاز از دیگر معلومات هستند؛ اما نظریات در ماده و صورت مبتنی بر بدیهیات بوده و سرانجام باید به آنها منتهی شوند. ابتنای نظریات بر بدیهیات در تصدیقات تنها از راه برهان شکل می گیرد. مبناگرایی در حوزه گزاره ها به خصوص در این اواخر با چالش های جدی و فراوانی مواجه شده است. پرسش اصلی مقاله این است که آیا می توان به شبهات مطرح شده در این باب پاسخ داد و آنها را دفع کرد. روش تجزیه و تحلیل مطالب، روش عقلی، فلسفی و تحلیلی است. به نظر می رسد بیشتر شبهات یا دست کم برخی از آنها بر اثر عدم درک صحیح و عمیق مبناگرایی اسلامی مطرح شده است. به نظر می آید مبناگرایی اسلامی با تکیه بر فلسفه اسلامی از چنان استحکام و ظرفیتی برخوردار است که توان پاسخگویی به انتقادات وارد شده را داراست.
منابع مشابه
بررسی شبهات مبناگرایی اسلامی با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی
اغلب حکمای مسلمان از جمله علامه طباطبایی در حوزۀ تصورات و تصدیقات به قرائت خاصی از مبناگرایی معتقدند. در مبناگرایی علامه، معارف اعم از تصوری و تصدیقی به بدیهی و نظری تقسیم می شوند. بدیهیات بی نیاز از دیگر معلومات اند اما نظریات، سرانجام باید به بدیهیات منتهی شوند. ابتنای نظریات بر بدیهیات در تصورات از طریق تعریف، و در تصدیقات تنها از راه برهان شکل می گیرد. مبناگرایی با چالش های جدیدی از جمله ان...
متن کاملمقایسه فلسفه اسلامی و فلسفه کانت در باب معقولات
گشودن باب گفت و شنود عالمانه با فلسفه های مغرب زمین از طریق مباحث مقایسه ای ممکن می گردد و به نظر می رسد مقایسه در وهلة نخست باید در حیطه مبانی و مبادی صورت گیرد. در این نوشتار کوشش شده است انواع مفاهیم کلی و معقولات که از مبانی تصوری در سنت فلسفی اسلامی و کانتی می باشند، با هم مقایسه شود. ابتدا معقولات اولی با مفاهیم تجربی کانت سنجیده شده و جدای از شباهتهای ظاهری آن دو به اختلاف آنها در تبیین ...
متن کاململاحظاتی در باب گزاره های موجه و معنا شناسی آن در فلسفه اسلامی
بحث از مواد ثلاث («وجوب » (یا ضرورت)، «امکان » و «امتناع ») و گزاره های موجّه در منطق و فلسفۀ اسلامی از جایگاه خاصی برخوردار بوده است و فیلسوفان و منطقدانان مسلمان به تفصیل از احکام و اقسام آن بحث کرده اند. با این حال، به دلیل عدم بهره گیری از یک نظام معناشناختی منقح با پاره ای ابهامات معنایی در برخی اقسام گزاره های موجّه روبه روییم. در این مقاله پس از مروری کلی بر بحث موجهات در منطق و فلسفه اسلا...
متن کاملتأملاتی در باب نسبت «حکمت هنراسلامی» و «فلسفه هنر اسلامی»
چکیده «حکمت هنر اسلامی» ترکیبی نسبتاً پرکاربرد، متداول و در عین حال مبهم است که با وجود مطالعات صورت گرفته پیرامون آن، هنوز معنای روشنی از آن در دست نیست. به دلیل وجود این ابهام در معنا، گاه «حکمت هنر اسلامی»، به رغم تمایز با «فلسفه هنر اسلامی»، معادل پنداشته میشود. از آنجا که بهکارگیری این دو ترکیب به جای یکدیگر، میتواند منشأ خطاهای فراوانی در پژوهشهای حوزه هنر اسلامی باشد، روشن نمودن مع...
متن کاملمقایسه فلسفه اسلامی و فلسفه کانت در باب معقولات
گشودن باب گفت و شنود عالمانه با فلسفه های مغرب زمین از طریق مباحث مقایسه ای ممکن می گردد و به نظر می رسد مقایسه در وهلة نخست باید در حیطه مبانی و مبادی صورت گیرد. در این نوشتار کوشش شده است انواع مفاهیم کلی و معقولات که از مبانی تصوری در سنت فلسفی اسلامی و کانتی می باشند، با هم مقایسه شود. ابتدا معقولات اولی با مفاهیم تجربی کانت سنجیده شده و جدای از شباهتهای ظاهری آن دو به اختلاف آنها در تبیین ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
آینه معرفتجلد ۱۴، شماره ۳۹، صفحات ۰-۰
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023